در صنعت ساختمان‌سازی، انتخاب نوع میلگرد یکی از تصمیم‌های کلیدی است که می‌تواند کیفیت، دوام و ایمنی سازه را تضمین کند. میلگردها به عنوان تقویت‌کننده بتن، نقش حیاتی در افزایش مقاومت کششی و برشی سازه دارند. در میان انواع میلگرد، دو گروه اصلی یعنی میلگرد ساده و میلگرد آجدار بیشترین استفاده را در پروژه‌های عمرانی دارند. هر کدام از این دو نوع میلگرد، ویژگی‌ها، مزایا، معایب و کاربردهای خاص خود را دارند که آگاهی از آن‌ها برای مهندسان، پیمانکاران و حتی خریداران بسیار ضروری است.

در این مقاله قصد داریم به ‌طور کامل به معرفی میلگرد ساده و آجدار بپردازیم، فرق‌های آن‌ها از نظر ابعاد، شکل ظاهری، روش تولید، مقاومت مکانیکی، کاربرد و حتی تفاوت قیمت میلگرد آجدار و ساده را بررسی کنیم تا در نهایت بدانید کدام نوع میلگرد برای پروژه شما مناسب‌تر است.

میلگرد ساده چیست؟

میلگرد ساده سطحی صاف و بدون برجستگی دارد. این نوع میلگرد بیشتر در سازه‌هایی به کار می‌رود که نیاز به خمکاری، جوشکاری یا عملیات شکل‌دهی دارند. از آنجایی که چسبندگی میلگرد ساده با بتن کمتر است، در سازه‌های سبک یا به عنوان میلگرد حرارتی و موقت استفاده می‌شود. با این حال، انعطاف‌پذیری بالا و سهولت در برشکاری از مزایای اصلی میلگرد ساده محسوب می‌شود.

میلگرد آجدار چیست؟

میلگرد آجدار همان‌طور که از نامش پیداست، دارای آج یا برجستگی‌هایی روی سطح خود است. این آج‌ها باعث افزایش اصطکاک و چسبندگی بین میلگرد و بتن می‌شوند و در نتیجه مقاومت کششی و خمشی سازه افزایش می‌یابد. به همین دلیل، میلگرد آجدار بیشتر در پروژه‌های سنگین مانند پل‌ها، ساختمان‌های چند طبقه و سدسازی به کار می‌رود. این نوع میلگرد نقشی حیاتی در افزایش ایمنی و طول عمر سازه دارد.

فرق میلگرد ساده و آجدار

یکی از پرکاربردترین مصالح در صنعت ساختمان و پروژه‌های عمرانی، میلگرد است. اما همیشه این سوال مطرح می‌شود که فرق میلگرد ساده و آجدار چیست و کدام‌ یک برای پروژه مناسب‌تر است؟ در واقع، این دو نوع میلگرد از نظر شکل ظاهری، ابعاد، روش تولید، میزان مقاومت و کاربرد تفاوت‌های مهمی دارند که دانستن آن‌ها به انتخاب درست کمک زیادی می‌کند.

1- ابعاد میلگرد ساده و آجدار

از جمله اصلی‌ترین تفاوت‌های میلگرد ساده و آجدار مربوط به ابعاد آن‌ها است. میلگردهای ساده در سایز ۵.۵ تا ۲۰ میلی‌متر تولید و عرضه می‌شوند. این سایزها بیشتر مناسب کارهای سبک و صنعتی هستند. در مقابل، میلگردهای آجدار طیف وسیع‌تری از ابعاد یعنی ۵.۵ تا ۴۰ میلی‌متر را پوشش می‌دهند و همین موضوع آن‌ها را به گزینه‌ای مناسب برای سازه‌های سنگین و پروژه‌های ساختمانی بزرگ تبدیل می‌کند.

2- کاربرد میلگرد ساده و آجدار

کاربرد این دو میلگرد کاملا متفاوت است که عبارتند از:

کاربرد میلگرد ساده

میلگرد ساده بیشتر در صنایع سبک به کار می‌رود. از آن در تولید خاموت، میلگرد زیگزاگ، انواع پیچ و مهره، اتصالات صنعتی، آهنگری و جوشکاری استفاده می‌شود. همچنین به دلیل شکل‌پذیری بالا، برای خمکاری و برش گزینه‌ای ایده‌آل است. از میلگرد ساده در آرماتوربندی به عنوان دورپیچ و در سقف‌های تیرچه بلوک نیز به ‌صورت میلگرد حرارتی استفاده می‌شود.

کاربرد میلگرد آجدار

میلگرد آجدار به دلیل داشتن برجستگی‌ها و اصطکاک بیشتر با بتن، بیشترین استفاده را در ساختمان‌سازی دارد. این میلگردها برای تقویت فونداسیون، بتن‌ریزی دیوارها و کف سازه، افزایش مقاومت کششی و برشی بتن و ساخت اسکلت فلزی کاربرد دارند. میلگردهای آجدار به ‌خصوص نوع A3 و A4، برای پروژه‌های سنگین نظیر پل‌ها، سدها و برج‌های مرتفع بسیار پرکاربرد هستند.

3- شکل ظاهری و روش تولید

میلگرد ساده دارای سطحی صاف، صیقلی و بدون برجستگی است. روش تولید آن با نورد گرم شمش فولادی انجام می‌شود. در طرف مقابل، میلگرد آجدار دارای برجستگی‌ها یا آج‌هایی است که با روش‌های مختلفی مثل نورد گرم، نورد سرد و ترمکس تولید می‌شوند. آج‌های این نوع میلگرد وظیفه افزایش اصطکاک و چسبندگی با بتن را بر عهده دارند.

4- مقاومت و ویژگی‌های مکانیکی

از نظر ویژگی‌های فنی، تفاوت‌های زیادی بین این دو میلگرد وجود دارد که عبارتند از:

میلگرد ساده دارای مقاومت کششی بالاست اما در برابر فشار، برش و ضربه عملکرد ضعیف‌تری دارد. در عوض، انعطاف‌پذیری بالای آن باعث می‌شود برای عملیات خمکاری و جوشکاری بسیار مناسب باشد. از طرفی، میلگرد آجدار علاوه بر مقاومت کششی، در برابر نیروهای برشی، فشاری و ضربه نیز مقاوم است. این میلگرد به دلیل محتوای بالاتر کربن نسبت به میلگرد ساده، شکل‌پذیری کمتری دارد و برش یا خمکاری آن دشوارتر است. همچنین به دلیل حرارت‌دیدگی در فرآیند تولید، مقاومت خوبی در برابر زنگ‌زدگی از خود نشان می‌دهد.

راهنمای کامل رده مکانیکی میلگردها

یکی از معیارهای مهم در انتخاب میلگرد برای پروژه‌های ساختمانی و صنعتی، رده مکانیکی میلگردها است. این رده‌بندی بر اساس خواص مکانیکی، نوع آج و میزان سختی انجام می‌شود. میلگردها به چهار گروه اصلی A1، A2، A3 و A4 تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. آشنایی با این رده‌ها به شما کمک می‌کند تا بهترین انتخاب را بر اساس نیاز پروژه و بودجه داشته باشید.

1- میلگرد A1 (میلگرد ساده – 240)

میلگرد A1 که با نام میلگرد ساده یا میلگرد 240 نیز شناخته می‌شود، در دسته فولادهای نرم قرار دارد. این نوع میلگرد سطحی صاف و بدون آج دارد و از نظر شکل‌پذیری بسیار انعطاف‌پذیر است. مقاومت کششی میلگرد A1 نسبتا بالا است اما در برابر فشار و ضربه مقاومت کمتری دارد. به همین دلیل، بیشتر در پروژه‌های سبک، قطعات صنعتی و در مواردی مثل خاموت‌سازی و آهنگری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

2- میلگرد A2 (میلگرد آجدار مارپیچی: 340)

این محصول که به نام میلگرد 340 نیز شناخته می‌شود، اولین رده میلگرد آجدار به شمار می‌رود. آج‌های این میلگرد به صورت مارپیچ طراحی شده‌اند و مقاومت آن در مقایسه با میلگرد ساده A1 بالاتر است. همچنین در دسته فولادهای نیمه‌ سخت قرار دارد و برای کاربردهای ساختمانی سبک و متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرد. انعطاف‌پذیری آن نسبت به میلگرد A3 بیشتر است و همین ویژگی باعث می‌شود در پروژه‌هایی که نیاز به خمکاری وجود دارد، بسیار پرکاربرد باشد.

3- میلگرد A3 (میلگرد آجدار جناقی: 400)

میلگرد 400 یا میلگرد A3 یکی از پرمصرف‌ترین انواع میلگرد در پروژه‌های ساختمانی است. آج‌های این میلگرد به شکل هشتی یا جناقی (V شکل) طراحی شده‌اند که باعث افزایش چسبندگی به بتن می‌شوند. این محصول مقاومت بالاتری نسبت به A2 دارد و در دسته فولادهای سخت قرار می‌گیرد. از نظر کاربرد، میلگرد A3 بیشتر در بخش‌های طولی سازه‌ها به کار می‌رود و به دلیل سختی بیشتر، قابلیت خمکاری زیادی ندارد؛ به همین علت در صنعت با نام میلگرد خشک نیز شناخته می‌شود.

4- میلگرد A4 (میلگرد آجدار مرکب: 500)

این محصول که به نام میلگرد 500 هم شناخته می‌شود، سخت‌ترین و مقاوم‌ترین رده میلگرد آجدار است. آج‌های این میلگرد به ‌صورت مرکب و پیچیده طراحی شده‌اند که بیشترین میزان چسبندگی را با بتن ایجاد می‌کنند. میلگرد A4 برای پروژه‌های سنگین و سازه‌های عظیم مثل پل‌ها، سدها و برج‌ها گزینه‌ای ایده‌آل است. به دلیل سختی بالا، قیمت این نوع میلگرد نسبت به رده‌های دیگر بیشتر است اما مقاومت بالای آن در برابر نیروهای فشاری و کششی، ارزش سرمایه‌گذاری را دارد.

جدول تفاوت میلگرد ساده و آجدار

عوامل موثر بر قیمت میلگرد ساده و آجدار

• نوسانات نرخ ارز و مواد اولیه
• هزینه انرژی و حمل‌ونقل
• رده مکانیکی میلگرد (A1 تا A4)
• برند تولیدکننده (ذوب‌ آهن اصفهان، بناب، میانه و …)
• سایز میلگرد (از 8 تا 40 میلی‌متر)

تفاوت قیمت میلگرد ساده و آجدار

یکی از سوالات پرتکرار در بازار آهن‌آلات، مربوط به تفاوت قیمت میلگرد آجدار و ساده است. انتخاب نوع میلگرد نه‌ تنها بر کیفیت و استحکام پروژه تاثیر می‌گذارد بلکه بر هزینه‌های نهایی نیز نقش مهمی دارد. به طور کلی، قیمت میلگرد به عواملی مثل نوع (ساده یا آجدار)، سایز، رده مکانیکی، برند تولیدکننده، هزینه مواد اولیه و شرایط بازار بستگی دارد.

اگر قصد خرید میلگرد برای پروژه خود دارید، توجه کنید که میلگرد ساده قیمت پایین‌تری دارد اما در پروژه‌های سنگین قابل استفاده نیست. در مقابل، میلگرد آجدار با قیمت بالاتر، دوام و استحکام بیشتری به سازه می‌بخشد. بنابراین انتخاب بین این دو نوع میلگرد باید بر اساس نوع پروژه، میزان بار وارد بر سازه و بودجه انجام شود.

جدول مقایسه قیمت میلگرد ساده و آجدار

کدام میلگرد برای پروژه شما مناسب‌تر است؟

انتخاب بین میلگرد آجدار و ساده بستگی به نوع پروژه دارد. اگر پروژه شما شامل سازه‌های سنگین با نیاز به مقاومت بالا است، میلگرد آجدار بهترین انتخاب خواهد بود. اما در پروژه‌های سبک‌تر یا جایی که انعطاف‌پذیری اهمیت دارد، میلگرد ساده می‌تواند گزینه مناسب‌تری باشد. همچنین باید به هزینه‌ها، نوع بتن، شرایط محیطی و استانداردهای پروژه توجه ویژه داشت. در بسیاری از پروژه‌های مدرن، ترکیب میلگرد آجدار و ساده نیز استفاده می‌شود تا هم مقاومت و هم انعطاف‌پذیری لازم فراهم شود.

منبع خبر : jahanesanat.ir